De geschiedenis ontrolt zich nietals een ononderbroken keten
van ringen die elkaar grijpen.
In elk geval
zijn er vele ringen die niet houden.
De geschiedenis bevat niet
wat eerder en wat later is,
niets dat op een zacht pitje
in haar staat te pruttelen.
De geschiedenis wordt niet gemaakt
door wie haar kent en ook niet gemaakt
door wie haar niet kent. De geschiedenis
baant zich geen weg, gedraagt zich eigenzinnig,
verafschuwt geleidelijkheid, gaat niet vooruit
en niet terug, wisselt van spoor
en de richting die ze neemt
is in geen dienstregeling te vinden.
De geschiedenis rechtvaardigt niet
en betreurt niet,
de geschiedenis komt niet van binnenuit
want ze betreft de buitenkant.
De geschiedenis gaat niet te werk
met liefkozingen of zweepslagen.
De geschiedenis is geen beleidsvrouw
in iets dat ons aangaat.
Door haar op te merken maak je haar niet
Meer werkelijk en méér gegrond.