Ga ik nu dood, mama…


Dat is de vraag die je als ouder hoopt nooit te moeten horen uit de mond van je eigen kind. Maar helaas, het gebeurt maar al te vaak dat je geconfronteerd wordt met iets wat je helemaal niet verwacht, iets waarvan jij dacht dat het jouw kind nooit zou overkomen, iets waar je volkomen machteloos tegen bent….
Op een dag wordt jouw kind ziek, zwaar ziek, en na een hele reeks van slopende testen en onderzoeken, omzwervingen van het ene ziekenhuis naar het andere, een dokter hier, specialist ginder, krijg je opeens te horen dat jouw kind ernstig ziek is…..Dat jouw kind kanker heeft.
Kanker… het woord dat je laat trillen op jouw benen, dat jou het gevoel geeft dat de aarde onder je wegglijdt.
Machteloos, woedend, vol onbegrip zijn meestal de eerste reacties. Meteen gevolgd door de vragen waarvan, waarom, hoe kon dit zover komen, waarom mijn kind!

Volwassenen die getroffen worden door één of andere vorm van kanker is op zich al erg genoeg, maar als het om kinderen gaat die geconfronteerd worden met deze gruwelijke ziekte, en het dan ook nog om jouw eigen kind gaat, krijg je zowat het gevoel dat jouw hele wereld in elkaar aan het storten is. Je raakt zowaar in schok in dit eerste stadium, voelt de verwarring door alle informatie die je toegestopt krijgt, (teveel om allemaal te verwerken) en dan moet jij het ook nog aan jouw eigen kind pogen uit te leggen wat er precies aan de hand is. Een haast onmogelijke opdracht als je weet dat het woord “kanker” nog steeds tot de “taboesfeer” behoort en zelfs volwassenen er met de grootste moeite met elkaar over kunnen praten, dan besef je ten volle wat het is om zulk vreselijk nieuws aan jouw eigen vlees en bloed te moeten mededelen.
Maar ondanks alles, ongeacht hun leeftijd, er zijn wegen om met kinderen te praten over kanker, over wat de behandeling inhoudt, en, als dit noodzakelijk is, over leven en dood.
Niet alleen erover praten is belangrijk, maar ook naar hen luisteren, hun vragen zo goed en zo kwaad pogen te beantwoorden en er voor zorgen dat zij de situatie voor een groot deel begrijpen.
Neem ook hun gevoelens serieus, kinderen kunnen op verschillende manieren reageren op het nieuws dat ze ernstig ziek zijn, dat ze kanker hebben. Dit kan variëren in woede, droefheid, schuldgevoel, angst, verwarring en ook frustratie. Dit is niets abnormaal, laat hen dan ook weten dat ze zich zo mogen voelen, dat jij je ook zo voelt.
Geef ook altijd eerlijke antwoorden op hun vragen, hoe moeilijk ook. Maar als je iets niet weet, zeg het dan ook.

Dan komt de lange weg van behandeling, een compleet onbekende weg voor het kind, (meestal ook voor de ouders. Kinderen vrezen vaak het onbekende, ze denken soms dat een situatie slechter is dan in de werkelijkheid. Verklaar hen het behandelingsproces op een manier dat gepast is voor hun leeftijd, op een manier dat zij kunnen begrijpen, maar vergeet daarbij niet dat jouw kind zaken als chemotherapie of bestraling als iets heel slecht ziet omdat de neveneffecten, zoals het verlies van haar en misselijkheid als heel onprettig worden ervaren, wat nog zacht uitgedrukt is. Dit geldt evengoed voor volwassenen!
En dan komen de vragen, mama waarom heb ik zo’n pijn, ik voel mij zo moe, moet ik hier nog lang blijven,…ga ik nu dood ?

Neen, gelukkig niet altijd, heel wat kinderen overleven deze vreselijke ziekte. Maar dan nog zijn lang niet alle problemen achter de rug. Naast de lichamelijke gevolgen zijn er ook sociaal-emotionele gevolgen die in meer of mindere mate de kop op steken.
In de eerste fase overheerst de ziekte alles, ze zet het hele leven overhoop met soms spanningen en veel verdriet in het gezin tot gevolg. Het duurt dan ook een hele poos voordat een gezin zijn evenwicht weer heeft hervonden.

Bij genezing leeft er altijd (gegrond of ongegrond) de angst, een grote angst voor de terugkeer van de ziekte. Sommige kinderen trekken zich terug, vinden moeilijk aansluiting met leeftijdsgenoten, zij voelen zich anders, soms lopen ze zo jaren op hun tenen,totdat de batterij op een dag echt leeg is.
Ze hebben de ziekte dan wel overleefd, maar moeten elke verdere dag zien te overleven, de goede, maar ook de slechte, en jij als ouder hebt dan ook maar één wens, de wens dat jouw kind voor de rest van zijn of haar leven, zich genezen en zonder al te veel zorgen elke nacht te ruste kan begeven. Langzaam verzinkt in een diepe slaap en zich overgeeft aan zijn dromen

waar dansende vlammen
in roodgele gloed
door geknetter van dennenhout
stilte breekt

speelt schaduw op de muur
het spel van licht en duister
voelt een kind de warmte
van geborgenheid

waar een hart in rust
wensen weet vervult
om de nacht die moet komen
in liefde gehuld
en twinkelende lichtjes
sterrengefonkel
kilte verdrijft
in kinderdromen

Ook ik heb kinderen en mag mij heel gelukkig prijzen dat ze allen tot op heden relatief gezond zijn. Want ik mag er gewoon niet aan denken dat er eentje mij ooit deze prangende vraag hoeft te stellen, dat ik daar ooit een antwoord zou moeten op geven. Want wat kan er erger wezen, dan het machteloze gevoel te weten dat jouw kind zwaar ziek blijkt te zijn, en je haast niets anders kan doen dan het drogen van zijn traantjes,waar

Een kind in tranen
Verbergt stille wensen
Huilt zacht zijn dromen
Onvervuld

Het reikt naar sterren
Droomt van de zee
Ontdekt zijn angsten
Aan het eind van de dag

Waar duisternis valt
Ogen gesloten
Een traantje verschijnt
Zijn wens verdwijnt


danny cant. © 2004